I.     ETAPY UDZIELANIA ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ:

1. Zgłoszenie wniosku o udzielenie pomocy do pracownika socjalnego przez osobę zainteresowaną, bądź inną osobę, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego.

Może się odbyć:

• osobiście,
• pisemnie,
• telefonicznie.
• drogą elektroniczną

2. sporządzenie wywiadu środowiskowego przez pracownika socjalnego w miejscu stałego zamieszkania lub w miejscu czasowego pobytu, w celu ustalenia aktualnej sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osoby i rodziny oraz opracowania planu pomocy zgodnie z wnioskiem;
3. wydanie decyzji osobie ubiegającej się o pomoc;

Załatwianie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania art. 35 KPA.

4. realizacja przyznanego świadczenia.

Odnośnie pomocy społecznej nie ma ustalonych sztywnych terminów, w których można składać wnioski, można to robić w każdym terminie.

Ustawa uzależnia przyznanie świadczenia od przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, należy się, więc liczyć z wizytą pracownika socjalnego w miejscu zamieszkania. Wywiad środowiskowy przeprowadza się w terminie 14 dni od dnia podjęcia wiadomości o potrzebie przyznania pomocy, natomiast w sprawach nie cierpiących zwłoki wywiad przeprowadzany jest w terminie 2 dni. W trakcie wywiadu pracownik socjalny ustala sytuację osobistą, rodzinną i dochodową osoby lub rodziny.

Należy się liczyć, iż niezbędne będzie przedstawienie różnych dokumentów. Jakie to będą dokumenty, zależy to od indywidualnego przypadku. Osoba występująca o pomoc powinna udokumentować pracownikowi socjalnemu swoją trudną sytuację życiową i w tym celu pracownik socjalny może domagać się następujących dokumentów:

1. dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość;
2. skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka lub książeczki zdrowia dziecka;
3. dokumentów określających status cudzoziemca w Rzeczypospolitej Polskiej;
4. decyzji właściwego organu w sprawie renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, uposażenia w stanie spoczynku, renty strukturalnej oraz renty socjalnej;
5. orzeczenia komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia wydanego przed dniem 1 września 1997 r., orzeczenia lekarza orzecznika o niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, orzeczenia komisji lekarskiej;
6. orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
7. zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, zawierającego informacje o wysokości potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, kosztów uzyskania przychodu, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe;
8. zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych), zawierającego informacje o potrąconej zaliczce na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe;
9. zaświadczenia albo oświadczenia o okresie zatrudnienia, w tym o okresach, za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne, oraz o okresach nieskładkowych;
10. dowodu otrzymania renty, emerytury, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, uposażenia w stanie spoczynku, renty strukturalnej oraz renty socjalnej;
11. decyzji o przyznaniu uprawnień kombatanckich, zaświadczenia o uprawnieniach kombatanckich lub legitymacji członka Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej;
12. zaświadczenia urzędu gminy albo oświadczenia o powierzchni gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych;
13. zaświadczenia albo oświadczenia o kontynuowaniu nauki w szkole podstawowej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wyższej;
14. decyzji starosty o uznaniu lub odmowie uznania za osobę bezrobotną, utracie statusu osoby bezrobotnej, o przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu, wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia szkoleniowego, stypendium, dodatku aktywizacyjnego albo oświadczenia o pozostawaniu w ewidencji bezrobotnych lub poszukujących pracy;
15. decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu kapitału początkowego;
16. zaświadczenia albo oświadczenia o zobowiązaniu do opłacania składki na ubezpieczenie społeczne rolników;
17. dowodu opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne rolników;
18. dowodu opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą;
19. zaświadczenia albo oświadczenia o zadeklarowanej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą;
20. zaświadczenia, o których mowa w  8 ust. 7i 8 ustawy o pomocy społecznej;
21. zaświadczenia albo oświadczenia o uzyskaniu dochodu, o którym mowa w  8 ust. 11i 12;
22. decyzji organów przyznających świadczenia pieniężne;
23. oświadczenia o stanie majątkowym (UWAGA! – odmowa złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym jest podstawą decyzji o odmowie przyznania świadczenia);
24. prawomocnego orzeczenia sądu o pozbawieniu władzy rodzicielskiej albo o skazaniu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego popełnione na szkodę osoby obowiązanej do wnoszenia opłaty za pobyt mieszkańca domu w domu pomocy społecznej, jej zstępnego, małoletniego lub pełnoletniego nieporadnego ze względu na wiek, stan psychiczny lub fizyczny, jej rodzeństwa lub rodzica.
25. Zakres przyznanego wsparcia jest zależny od wielu czynników, indywidualnej sytuacji każdej osoby lub rodziny, a także od możliwości finansowych MOPS w danym zakresie oraz zgodności pomocy z celami pomocy społecznej. Pracownik socjalny po dokonaniu wywiadu zaproponuje pomoc, która jest możliwa do udzielenia w danym przypadku i uzasadniona sytuacją osoby lub rodziny występującej o pomoc.
26. Inne:
    – zaświadczenie lekarskie o długotrwałej chorobie
    – inne istotne dla sprawy, wskazane przez pracownika socjalnego

Wysokość dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w przypadku prowadzenia działalności opodatkowanej na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych ustala się na podstawie zaświadczenia wydanego przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego, zawierającego informację o wysokości:

1) przychodu;

2) kosztów uzyskania przychodu;

3) różnicy pomiędzy przychodem a kosztami jego uzyskania;

4) dochodów z innych źródeł niż pozarolnicza działalność gospodarcza w przypadkach, o których mowa w ust. 6;

5) odliczonych od dochodu składek na ubezpieczenia społeczne;

6) należnego podatku;

7) odliczonych od podatku składek na ubezpieczenie zdrowotne związanych z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wysokość dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w przypadku prowadzenia działalności na zasadach określonych w przepisach o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne ustala się na podstawie zaświadczenia wydanego przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego zawierającego informację o formie opodatkowania oraz na podstawie dowodu opłacenia składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Zakres przyznanego wsparcia jest zależny od wielu czynników, indywidualnej sytuacji każdej osoby lub rodziny, a także od możliwości finansowych MOPS w danym zakresie oraz zgodności pomocy z celami pomocy społecznej. Pracownik socjalny po dokonaniu wywiadu zaproponuje pomoc, która jest możliwa do udzielenia w danym przypadku i uzasadniona sytuacją osoby lub rodziny występującej o pomoc.

 II.     ZOBOWIĄZANIA OSÓB WYSTĘPUJĄCYCH O PRZYZNANIE POMOCY I POBIERAJĄCYCH ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ.

Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej zobowiązane są do współpracy z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej.

Brak współdziałania, a w szczególności :

• odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, lub niedotrzymanie jego postanowień,
• nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub nieuzasadniona odmowa podjęcia lub przerwanie szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych, prac społecznie użytecznych, a także odmowa lub przerwanie udziału w działaniach w zakresie integracji społecznej realizowanych w ramach Programu Aktywizacja i Integracja, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
• nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną ,
• marnotrawienie przyznanych świadczeń

mogą stanowić podstawę do:

• odmowy przyznania świadczeń, ograniczenia wysokości lub rozmiaru świadczeń,
• uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.